Een Europees, nationaal en regionaal kader
Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, heeft de Europese Unie zich ten doel gesteld de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 met 80 tot 95% te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. België steunt deze doelstelling en het NEKP (Nationaal Energie- en Klimaatplan) streeft naar een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in gebouwen met 32% tegen 2030 en met minimaal 80% tegen 2050.
Elk gewest kiest hierbij zijn eigen beleid om deze doelstellingen te bereiken.
In Brussel zijn gebouwen vaak echte thermische zeven en zijn ze goed voor twee derde van het energieverbruik in de regio. Op 25 april 2019 heeft de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de Brusselse renovatiestrategie (Renolution) goedgekeurd, dat tot doel heeft de milieu-impact van bestaande gebouwen tegen 2030-2050 te verminderen. Het doel is tot een primair energieverbruik van 100 kWh/m2/jaar voor woongebouwen te komen, d.w.z. een gemiddeld EPB-niveau van C+ voor het gehele gebouwenbestand.
De EPB vandaag
Tegenwoordig is de EPB (Energieprestatie van Gebouwen) vereist voor elk verkocht of verhuurd onroerend goed. Het is de energie-identiteitskaart van de woning. De EPB varieert op een schaal van A tot G, waarbij A een zeer energie-efficiënt gebouw is en G een zeer energie-intensief gebouw. Het EPB-certificaat wordt afgegeven door een onafhankelijke certificeerder die door Leefmilieu Brussel is erkend en volgt op een bezoek en een grondig technisch onderzoek van verschillende elementen zoals het verwarmingssysteem of de isolatie.
De EPB in 2025
De Brusselse renovatiestrategie verplicht alle oude woningen om uiterlijk in 2025 over een EPB (Energieprestatie en Binnenklimaat) te beschikken, ook als er geen verkoop of verhuur gepland is. Deze nieuwe EPB zal steeds het energieprestatieniveau bepalen, van A tot G. Maar het zal ook vergezeld gaan van een lijst van 5 prioritaire maatregelen die moeten worden genomen, werken die moeten worden uitgevoerd om voor het betrokken gebouw uiterlijk tegen 2050 een maximaal energieprestatieniveau te bereiken. Deze werkzaamheden kunnen bestaan uit isolatie van daken, gevels en kelders, vervanging van ramen en vervanging van het verwarmingssysteem. Elk gebouw is uniek en zal daarom een specifiek "stappenplan" hebben. Op die manier kunnen de kosten van de werkzaamheden worden berekend.
Vijf fasen van de werkzaamheden van 2030 tot 2050
Zodra de EPB uitgevoerd werd, zullen de eigenaars om de 5 jaar werkzaamheden moeten uitvoeren op basis van de 5 vastgestelde maatregelen. Voor elke maatregel moeten dus achtereenvolgens in 2030, 2035, 2040, 2045 en ten slotte 2050 werkzaamheden worden verricht. In 2050 moet elk gebouw zijn maximale energiepotentieel hebben rekening houdend met de oorspronkelijke mogelijkheden van het gebouw.
Een belangrijke uitdaging voor mede-eigendommen
Veel inwoners van Brussel wonen in collectieve woningen. De vereiste werkzaamheden situeren zich echter op het niveau van de appartementen, maar ook en hoofdzakelijk op het niveau van de gebouwen. De gemeenschappelijke delen van een gebouw, dakbedekking en gevel, vertegenwoordigen een belangrijk deel van de werkzaamheden die moeten worden overwogen om de energiefactuur te verlagen. De mede-eigenaars zullen dus een essentiële rol moeten spelen bij de planning van de werkzaamheden en nodige budgetten alsook voor een degelijke opvolging moeten zorgen. In het begin zal dit een omvangrijke taak zijn, maar het zal de mede-eigenaars in staat stellen een duidelijke visie te hebben op de komende werkzaamheden en de vast te leggen bedragen.
Voor mede-eigendommen werden hier een specifiek informatiesysteem, specifieke begeleiding en ondersteuning (premies) bij voorzien.